03/04/23
Kiedy wymienić grzejnik? Podpowiadamy

Kiedy wymienić grzejnik?

Zbliżający się koniec okresu grzewczego to moment, w którym warto pochylić się nad pracą instalacji zaopatrującej domowników w ciepło. Dobrze jest wziąć pod uwagę ocenę stanu ogrzewania, czy wszystkie elementy działały sprawnie. Podsumowanie kosztów ogrzewania także pomoże stwierdzić, czy w instalacji nie znajdują się jakieś nieszczelności. Grzejniki to najbardziej widoczny element systemu grzewczego.

Czasem zdarza się, że są one wymieniane tylko z powodu mało estetycznego wyglądu, nie zawsze jest to słuszne rozwiązanie. W przypadku kwestii technicznych najlepiej jest zastanowić się, czy nowe grzejniki wpłyną na poprawę ogrzewania domu. Czy grzejniki dobrze spełniają swoją funkcję, czy jednak warto zdecydować się na ich wymianę?

Kiedy warto wymienić grzejnik?

Podstawową przesłanką do wymiany grzejników jest modernizacja lub wymiana całej instalacji centralnego ogrzewania, czy to z powodu wykrytych nieszczelności, czy niedrożnych przewodów. Nowe niskotemperaturowe systemy grzewcze mogą nie sprawdzić się we współpracy z żeliwnymi kaloryferami. Ponadto zanieczyszczenia znajdujące się wewnątrz grzejników, które były już używane co najmniej kilka lat mogą spowodować zapchanie nowego orurowania.

Uprzednia wymiana kotła c.o. na model kondensacyjny, który podgrzewa wodę do niższej temperatury niż stare kotły na paliwa stałe, jest powodem do wymiany grzejników na nowe. Wówczas może się okazać, że dotychczasowe grzejniki mają zbyt małą moc. Jednakże w tej kwestii warto dokonać przeliczeń, czy obecna moc grzejników jest odpowiednia. Może zdarzyć się, że wymiana grzejników w tym przypadku nie jest konieczna, ponieważ dawniej instalowano grzejniki o mocy “na wyrost”, czyli o mocy większej niż faktyczne zapotrzebowanie na ciepło.
Problem ze szczelnością samego grzejnika również jest sygnałem, który powinien skłonić do jego wymiany. Korozja w grzejnikach płytowych może spowodować uszkodzenie ich powierzchni i prowadzić do wycieku wody. W tym przypadku nie ma możliwości jego naprawy. 

 

Kiedy nie warto wymieniać grzejnika?

W przypadku kiedy grzejnik nie grzeje prawidłowo i tylko część jego powierzchni jest ciepła może świadczyć o jego zapowietrzeniu. Aby pozbyć się tego problemu wystarczy poluzować zawór grzejnika i pozbyć się zalegającego powietrza. Można podjąć się tej czynności samodzielnie lub poprosić fachowca o pomoc. Oprócz tego przepłukanie urządzenia może pomóc pozbyć się zanieczyszczeń z grzejnika, a także usprawnić jego działanie. 
Jeśli w mieszkaniu znajduje się niewymienialna instalacja starego typu, wyposażona w grzejniki żeliwne, nie warto próbować jej modernizować. Woda znajdująca się w instalacji z pewnością jest zanieczyszczona, dlatego wymiana na nowoczesne płytowe grzejniki, które są bardziej narażone na uszkodzenia, może szybko doprowadzić do ich usterki. Wymiana grzejników żeliwnych na taki sam typ, będzie niósł za sobą tylko korzyści estetyczne, a może niekorzystnie wpłynąć na starą instalację. 

Jeśli planowane jest przeprowadzenie termomodernizacji budynku, a do tej pory w domu zapewniony był odpowiedni komfort cieplny, teoretycznie grzejniki mogłyby zostać wymienione na takie, o mniejszej mocy. Jednak w praktyce koszt wymiany urządzeń nie zostałby pokryty przez zysk ze zmniejszenia kosztów ogrzewania. 

Na jaki grzejnik się zdecydować?

Jeśli podczas prac modernizacyjnych nie ma konieczności wymiany orurowania instalacji, to ważne jest, żeby grzejniki były dostosowane do starych rur. Zazwyczaj konieczny jest zakup grzejników z przyłączem bocznym. Urządzenia żeliwne lub aluminiowe są przeważnie wyposażone w taki rodzaj podłączenia. 

Grzejniki wykonane z żeliwa charakteryzują się dużą pojemnością, co, w przypadku podłączenia do kotła z termostatem czy głowicy termostatycznej, może utrudniać szybką zmianę temperatury. Tego typu grzejniki są w stanie zmagazynować chwilowy nadmiar ciepła wytworzony przez kocioł i oddać je, kiedy kocioł przestaje pracować. Ponadto, grzejniki żeliwne wyróżniają się bardzo dobrą odpornością na korozję (dlatego mogą także pracować w układach otwartych) oraz na skoki ciśnienia wody w instalacji.

Grzejniki wytwarzane z aluminium cechuje krótki czas nagrzewania, ale z drugiej strony również szybko stygną. Mają mniejszą pojemność wodną niż urządzenia żeliwne. Zazwyczaj producenci zezwalają na pracę grzejników aluminiowych w układach otwartych.

W sytuacji, kiedy oprócz wymiany grzejników, planowany jest także nowy układ centralnego ogrzewania typu zamkniętego, wówczas nie ma ograniczeń względem doboru grzejników. Jeśli jednak system c.o. jest typu otwartego, to wybór zawęża się do urządzeń aluminiowych, żeliwnych lub z miedzianymi elementami grzejnymi, dodatkowo zwracając uwagę na informacje producenta w jakim układzie może pracować dany grzejnik.
Należy także uwzględnić rodzaj materiału zastosowanego do produkcji rur. W przypadku, kiedy orurowanie jest miedziane, a urządzenie wykonane jest z aluminium, te dwa metale nie powinny się ze sobą stykać, ze względu na ryzyko wystąpienia korozji. Przeważnie jednak zastosowanie złączek i przekładek izolacyjnych jest rozwiązaniem, które nie dopuszczają do bezpośredniego kontaktu miedzi i aluminium. 

 

Na co zwrócić uwagę przy wyborze nowego grzejnika?

Wymiana grzejników na nowe powinna być poprzedzona analizą rachunków za ogrzewanie. W sytuacji kiedy izolacja domu nie spełnia swojego zadania, budynek nie jest ocieplony, okna są nieszczelne, to warto w pierwszej kolejności skupić się na tym aspekcie, ponieważ wysokie opłaty nie muszą wynikać z niesprawnych grzejników.

Zawsze przy wyborze grzejników należy zwrócić uwagę na moc grzewczą. Określa ona zdolność urządzenia do oddawania ciepła w pomieszczeniu. Moc grzewcza wyrażana w watach powinna w pełni pokrywać zapotrzebowanie cieplne w danym pomieszczeniu. Aby precyzyjnie określić potrzebną moc urządzenia konieczne jest uwzględnienie powierzchni danego pomieszczenia i jakości izolacji zewnętrznej budynku.

Ogólnie w uproszczeniu przyjmuje się, że dla nowego domu lub mieszkania z bardzo szczelną izolacją potrzeba około 50-70 W/m2. Budynek o nieco niższym standardzie izolacji będzie wymagał zastosowania grzejnika o mocy z zakresu 70-120 W/m2. W starym budownictwie (lokal słabo izolowany) potrzeba grzejników o mocy przekraczającej 120 W/m2, nawet do 200 W/m2. Należy pamiętać, żeby grzejnik dobrać uwzględniając moc oraz temperaturę wody grzewczej, dla której została podana. Zbyt mały grzejnik nie będzie w stanie skutecznie ogrzewać pomieszczenia, natomiast zbyt duży może powodować nadmierną emisję ciepła i zwiększone koszty eksploatacji.

Warto zdecydować się na grzejnik o wysokiej efektywności energetycznej, który pozwoli na zmniejszenie kosztów ogrzewania i nie będzie obciążać środowiska.
Cena grzejnika również jest istotnym czynnikiem. Na rynku dostępne są urządzenia w różnych przedziałach cenowych, od tańszych, prostych modeli, po te bardziej ekskluzywne i designerskie. Koszt grzejników zaczyna się na poziomie około 300 zł i może sięgać nawet kilku tysięcy zł w zależności od wielkości kaloryfera i materiału.

Estetyka to także kwestia, którą warto wziąć pod uwagę. Grzejnik powinien pasować do stylu i kolorystyki wnętrza. Dostępne są grzejniki w różnych kolorach, kształtach, czy wzorach, co pozwala na dobranie odpowiedniego urządzenia do aranżacji pomieszczenia.

Jak wygląda wymiana grzejnika?

Zdarza się, że potrzeba wymiany grzejnika jest zauważalna dopiero jesienią, kiedy rozpoczyna się sezon grzewczy. W tej sytuacji można napotkać problem w postaci instalacji napełnionej wodą. Aby wymienić grzejnik konieczne jest opróżnienie rur z zalegającej cieczy. Administracja może nie wydać pozwolenia na przeprowadzanie takich prac podczas chłodniejszych pór roku, kiedy ogrzewanie jest najbardziej potrzebne. Natomiast w domach jednorodzinnych wymiana grzejników w trakcie sezonu grzewczego nie powinna być utrudniona.
Zaleca się jednak, żeby przeprowadzać prace na instalacji grzewczej w trakcie lata, wtedy kiedy jest najmniejsze zapotrzebowanie na ciepło. Między innymi dlatego, że jesienią, czy zimą może dojść do wychłodzenia pomieszczeń, jeśli nie zostanie zapewnione czasowe ogrzewanie alternatywne.

Zdarza się, że w starym budownictwie można spotkać ciężkie, żeliwne, niezbyt estetyczne kaloryfery, które mogą ograniczać możliwości aranżacji konkretnego pomieszczenia i wykorzystanie dostępnej przestrzeni. Wymiana starych grzejników w bloku często jest pierwszym punktem w planie prac remontowych.

Jeśli planowane jest przesunięcie lub usunięcie, któregoś z grzejników w mieszkaniu, wymagane jest pozwolenie od spółdzielni lub wspólnoty mieszkaniowej. Bez względu na to, czy blok został niedawno wybudowany, czy sytuacja dotyczy mieszkania w kamienicy, systemy grzewcze są projektowane tak, aby w ogólnym rozrachunku zgadzał się bilans grzewczy. Parametr ten określa różnicę między zyskami energii cieplnej i jej stratą. Docelowo instalacja c.o. powinna być zaprojektowana w taki sposób, aby zyski były jak najwyższe, a straty jak najniższe. 

Ciepło oddawane przez grzejniki służy nie tylko do ogrzewania jednego mieszkania, ponieważ w pewnym stopniu przenika także przez ściany. Takie rozchodzenie się ciepła jest już uwzględnione na etapie projektowania prac budowlanych. Zatem jeśli konkretny grzejnik zostanie przesunięty w inne miejsce, może zostać zmieniony przepływ ciepła, a nawet zmianie mogą ulec parametry grzewcze całego budynku.